Jak uniknąć szkód w transporcie? ⁰

Najczęstsze błędy popełniane przez przewoźników i kierowców

1. Odpowiedzialność prawna
2. Właściwy załadunek i zabezpieczenie towaru
3. Przewóz ładunków wymagających kontrolowanej temperatury
4. Brak należytego dozoru
5. Wypadki drogowe
6. Wydawanie przesyłek osobom nieuprawnionym
7. Podsumowanie

W branży transportowej ryzyko uszkodzenia lub utraty przesyłki jest relatywnie duże; szczególnie podczas procesu przemieszczania, który jest kluczowym elementem łańcucha dostaw. Na etapie przyjęcia towaru od nadawcy do wydania go odbiorcy główną rolę odgrywa przewoźnik. To właśnie na nim spoczywa największy ciężar odpowiedzialności, stanowiący poważne zagrożenie dla sytuacji finansowej całej firmy. Przyczyn szkód w przewożonych przesyłkach może być wiele. Warto znać ich genezę i odpowiednio zabezpieczyć się przed możliwymi zdarzeniami i konsekwencjami tych zdarzeń.

1. Odpowiedzialność prawna

Odpowiedzialność przewoźnika wynika bezpośrednio z prawa przewozowego oraz Konwencji CMR. Zgodnie z ustawodawstwem przewoźnik ponosi odpowiedzialność za utratę, ubytek lub uszkodzenie przesyłki powstałe od przyjęcia jej do przewozu aż do jej wydania oraz za opóźnienie w przewozie przesyłki; chyba że wina wystąpiła po stronie nadawcy lub odbiorcy, szkoda wynikła z właściwości towaru lub wskutek siły wyższej.

Przewoźnik może także powierzać wykonanie przewozu innym przewoźnikom na całej przestrzeni przewozu lub jej części, jednakże ponosi odpowiedzialność za ich czynności jak za swoje własne.

Warto zdawać sobie sprawę z tego, że najwięcej szkód w transporcie leży po stronie kierowców (bałaganiarstwo, zaniedbania, nieprzestrzeganie zapisów umów i wymogów prawa), jednak to ich pracodawcy odpowiadają za nie materialnie. Należy zatem zadbać o częste szkolenia swoich szoferów, wprowadzanie i udzielanie im stosownych instrukcji, uczulanie ich na najważniejsze kwestie związane z bezpieczeństwem przewożonych ładunków oraz stałą kontrolę pracy kierowców i monitoring samych przewozów.

2. Właściwy załadunek i zabezpieczenie towaru

Przewoźnik musi zadbać o bezpieczny przewóz ładunków, za które ponosi odpowiedzialność finansową. Do podstawowych przesłanek bezpiecznego transportu należy przede wszystkim prawidłowe rozmieszczenie i zabezpieczenie ładunku. Nieprawidłowe czynności w tym zakresie stwarzać mogą zagrożenie nie tylko dla samej przesyłki, ale także dla bezpieczeństwa innych uczestników ruchu drogowego.

Załadunek i rozmieszczenie towaru dokonywane są zazwyczaj przez nadawcę lub osoby działające w jego imieniu, przewoźnik powinien sprawdzić jednak prawidłowość załadunku i reagować na jego ewentualne wady (w niektórych przypadkach powinien nawet odmówić przewozu).

O ile za załadunek i rozmieszczenie odpowiada głównie nadawca, za zabezpieczenie towaru na czas przewozu odpowiada przewoźnik. Musi on zadbać o to, aby ładunek nie przemieszczał się w czasie drogi i nie przewracał się, gdyż może spowodować to jego zniszczenie lub uszkodzenie. Przed wszystkim należy zadbać o to, aby ładunek ułożony był na całej powierzchni palety. Jeśli jest to niemożliwe, należy wypełnić wolne przestrzenie między poszczególnymi przesyłkami materiałem sztauerskim (można też zastosować belki poprzeczne). W przypadku ładunków ciężkich i niepodatnych na zgniecenia warto zamocować przesyłki na środkach transportu za pomocą odciągów (zwykle są to pasy transportowe). W niektórych sytuacjach należy użyć również ochraniaczy krawędzi (w przypadku opakować tekturowych).

3. Przewóz ładunków wymagających kontrolowanej temperatury

Do wielu błędów popełnianych przez przewoźników dochodzi podczas przewozu przesyłek wymagających kontrolowanej temperatury np.  artykułów żywnościowych w stanie zamrożonym, świeżych owoców i warzyw, leków i niektórych wyrobów farmaceutycznych, niektórych ładunków przemysłowych. Najczęściej wynika to z niestosowania się do wymogów określonych przez nadawcę i prowadzi do zmiany temperatury przewidzianej dla danej przesyłki, a w konsekwencji do jej uszkodzenia a nawet całkowitego zniszczenia.

Kierowcy bardzo często ustawiają automatyczny tryb pracy agregatu (zamiast ciągły), nie posiadają do niego zasilania, nie kontrolują temperatury podczas przewozu, ignorują komunikaty lub ustawiają temperaturę inną niż określoną w dokumentach przewozowych.

4. Brak należytego dozoru

Podczas przewozu ładunków nieodzownym elementem jest odbywanie postojów. Parkowanie w niewłaściwych miejscach oraz brak należytego dozoru może także doprowadzić do zniszczenia lub utraty towaru. Rozmiar szkód może być uzależniony od miejsca i warunków postoju. Zawsze należy zatem korzystać z parkingów strzeżonych (jeśli jest to niemożliwe z miejsc postojowych na dużych stacjach benzynowych w zasięgu kamer). Dyspozytor powinien tak planować trasę przejazdu, aby uwzględnić w rozkładzie jazdy kierowcy strzeżone miejsca postoju. Kierowca powinien także właściwie monitorować pozostawiony na parkingu pojazd, nie oddalać się zbytnio od niego i zadbać o jego zabezpieczenie. W ten sposób można znacznie zminimalizować ryzyko kradzieży i obronić się przed szkodami z tego tytułu.

5. Wypadki drogowe

Do szkód w transporcie prowadzą niewątpliwie także wypadki drogowe, które w wielu przypadkach wynikają z nieprzestrzegania przez kierowców przepisów prawa o ruchu drogowym. Wśród najczęstszych błędów wymienić można nadmierną prędkość, niedostosowanie prędkości do warunków jazdy oraz wymuszanie pierwszeństwa. Często też do wypadku prowadzi niestety zły stan techniczny pojazdów oraz obniżona sprawność psychofizyczna kierowcy (zmęczenie, senność, osłabienie).

Jeśli dojdzie do wypadku drogowego, istnieje bardzo duże prawdopodobieństwo, że przewożony towar ulegnie zniszczeniu. Zdarza się jednak, że odbiorca wskazuje szkodę lub odmówi przyjęcia ładunku, nawet jeśli nie uległ on widocznemu uszkodzeniu. Dotyczy to najczęściej urządzeń elektronicznych, podzespołów motoryzacyjnych i napojów w szklanych butelkach.

6. Wydawanie przesyłek osobom nieuprawnionym

Obowiązkiem przewoźnika jest także uczulenie swoich kierowców na fakt wydawania przesyłek wyłącznie osobom upoważnionym tj. wskazanym w liście przewozowym. Niestety zdarza się nierzadko, że ładunek trafia w niepowołane ręce (fantazja oszustów naprawdę nie zna granic). Kierowca powinien zatem być zawsze czujny i jeśli dojdzie do sytuacji, w której stwierdzi niegodność z zapisami listu przewozowego, powinien niezwłocznie poinformować o tym swojego pracodawcę oraz wstrzymać wydanie towaru.

7. Podsumowanie

Na bezpieczeństwo przewożonych ładunków wpływa wiele czynników. Nie stosowanie się do ogólnie przyjętych reguł może doprowadzić do powstania różnych zdarzeń i często towarzyszących im znacznych strat. Za większość szkód w transporcie odpowiada niestety przewoźnik (choć główna wina leży zazwyczaj po stronie kierowcy sprawującego pieczę nad towarem). Dlatego chcąc zmniejszyć ryzyko, należy podjąć odpowiednie środki zabezpieczające oraz regularnie szkolić swoich kierowców, tak aby umieli oni działać zgodnie z procedurami i potrafili podejmować właściwe decyzje nawet w nieprzewidzianych sytuacjach.

Informacja za: www.transport-manager.pl, www.cds-odszkodowania.pl, www.transportoweprawo.pl, Prawo Przewozowe